O miłości (do sztuki?) – Koneser (reż. Giuseppe Tornatore, 2013)

Aż chce się rzec - święta, święta i po świętach… Tak, wiem, że wszystkim Wam pękają brzuchy z przejedzenia i już planujecie na najbliższe tygodnie ostre treningi oraz diety oczyszczające. Wiem też, że zapewne większość z Was jest po świętach bardziej zmęczona niż wypoczęta. Tak to już jednak jest, że dni, na które tak długo się oczekuje, przemijają nam wyjątkowo szybko. Nie wiem jak Wy, ale ja przez ostatnie trzy dni zupełnie odpuściłem sobie kino i telewizję. Nie widziałem żadnego filmu, nie obejrzałem ani jednego odcinka serialu, nie nadrabiałem zaległości i nawet nie znalazłem w sobie chęci do udania się do kina na drugą część Hobbita. Ale koniec laby! Obwieszczam wszem i wobec, że w pełni wracam do mojego filmowego świata i wraz z Nowym Rokiem planuję pisać dla Was jeszcze częściej. Jako, że świąteczny duch jeszcze mnie nie opuścił, nie zamierzam dziś krytykować i narzekać. Dlatego też zrecenzuję dla Was wyjątkowo dobry film. Film, którego premiera przeszła przez nasze kina właściwie bez większego echa i gdyby nie pochlebne recenzje moich znajomych blogerów filmowych, sam zapewne również bym sobie go darował. Panie i Panowie, przed Wami Koneser.

Virgil Oldman (Geoffrey Rush) jest właścicielem domu aukcyjnego i wybitnym znawcą sztuki. Nie związał się z żadną kobietą, gdyż całą energię zawsze poświęcał swojej pasji, dziełom sztuki. Niewiele osób ma dostęp do jego hermetycznego świata, czasem tylko pozwala na to dzielącemu jego pasję Billemu Whistlerowi (Donald Sutherland) oraz młodemu konserwatorowi starych mechanizmów, Robertowi (Jim Sturgess). Pewnego dnia odbiera telefon od tajemniczej kobiety, Claire Ibbetson (Sylvia Hoeks). Twierdzi ona, że otrzymała w spadku po zmarłych rodzicach bogatą kolekcję dzieł sztuki i chciałaby, aby Virgil spróbował ocenić jej wartość. Ten przybywa do starej rezydencji, wypełnionej wiekowymi obrazami, rzeźbami, meblami. Nie spotyka jednak właścicielki antyków, która kontaktuje się z nim tylko telefonicznie (źródło: Filmweb.pl).

Uwierzcie mi na słowo, ten nudny opis filmu ani trochę nie oddaje jego wartości. Giuseppe Tornatore to jeden z tych reżyserów, o których słyszałem bardzo wiele dobrego, a których filmów nie miałem okazji jeszcze zobaczyć. Z jego twórczości znam jedynie Cinema paradiso, który zrobił na mnie bardzo duże wrażenie. Sięgając po Konesera nawet przez myśl mi nie przeszło, że ten film tak bardzo mnie poruszy. Naprawdę dawno nie zdarzyło mi się widzieć filmu nakręconego z tak wielkim poczuciem stylu, smaku, klasy. Film opowiada o sztuce, ale on sam – jak na dobre kino przystało – jest sztuką samą w sobie. Muzyka, aktorstwo, scenografia, motyw sztuki, intryga, klimat i nastrój - tutaj wszystko idealnie do siebie pasuje i tworzy jedną zgrabną całość. Poza tym Koneser nie jest filmem, o którym szybko się zapomni. Film niesie w sobie ogromne przesłanie, finałowe sceny wbijają w fotel i ogromnie poruszają. Nie wiem jak Wy, ale ja jeszcze na długo po seansie nie czułem wytchnienia – zakończenie filmu naprawdę bolało. 

Jak mówi jeden z bohaterów filmu, „(…) w każdym fałszerstwie jest cień prawdy”. Już te słowa mogą sugerować widzowi, że to, co zobaczy na ekranie może nieco różnić się od tego, czym jest naprawdę. Nie zamierzam tutaj spoilerować i pisać za dużo na temat fabuły, gdyż pod tym względem Koneser jest bardzo podobny do takich filmów jak Panaceum czy Trans, przy których próbie opowiedzenia mimowolnie zdradza się istotne szczegóły i najzwyczajniej w świecie odbiera się widzom radość z oglądania i odkrywania kolejnych kart. Film zmusza widza do zadania sobie pytań starych jak świat, jak te, czy istnieje prawdziwa przyjaźń i bezinteresowna miłość? Poza tym ukazuje on przejmujące stadium starości, samotności, a wręcz zdziwaczenia. Główny bohater całe swoje życie poświęcił sztuce, która stała się nie tylko jego pasją, ale i największą miłością. Virgil nie ma przyjaciół, wszystkie posiłki jada w samotności i w kompletnej ciszy, wszystkich dookoła odstrasza swą nadętością i nieskalanie białymi rękawiczkami, które mają ochronić go przed wszystkimi niebezpieczeństwami tego świata. Na stare lata przyjdzie mu poznać prawdziwy, słodko-gorzki smak życia. Bo czy może być dla człowieka coś bardziej bolesnego od utraty tego, co jest dla niego najcenniejsze?

Nie wiem, co jeszcze mogę napisać, aby zachęcić Was do obejrzenia Konesera. Może skuszę Was nazwiskami aktorów? Rzeczywiście, aktorstwo stanowi jeden z najmocniejszych punktów tego obrazu i grzechem byłoby o nim nie wspomnieć. Oczywiście na największe pochwały zasługuje pierwszoplanowa rola Geoffreya Rusha, który jest tu jeszcze lepszy niż w Jak zostać królem. Rush ma w sobie wszystko to, co powinien mieć prawdziwy znawca i koneser sztuki, w związku z czym okazał się być idealny do tej roli (nie mogę się doczekać jego roli w Złodziejce książek). Nie sposób nie zwrócić też uwagi na hipnotyzującą i eteryczną Sylvię Hoeks oraz na bardzo dobrego Jima Sturgessa. Ten ostatni ma w sobie coś takiego samego, jak Ewan McGregor, tzn. mimowolnie się go lubi. Jest jeszcze Donald Sutherland, który także został obsadzony w idealnie dopasowanej do siebie roli. Podsumowując, Koneser to prawdziwe kino i czuję wielki niedosyt, że tak dobry film został pominięty w ważnych konkursach filmowych. Takie mamy czasy, że klasa i styl przegrywają z kontrowersją…

Nie będę pisał już nic więcej, bo i tak jest wyjątkowo słodko! Ode mnie 9/10.